1. Mediator dba o dobrowolność uczestniczenia przez strony w mediacji i zawierania przez nie porozumienia.

• Mediator nie nakłania stron wbrew ich woli do podjęcia mediacji ani do osiągnięcia porozumienia.

• Przed rozpoczęciem mediacji strony uzyskują jednoznaczną informację o możliwości wycofania się na każdym etapie z postępowania mediacyjnego oraz o możliwości wybrania innego mediatora.

2. Mediator jest neutralny wobec przedmiotu sporu.

• Mediator nie narzuca stronom swoich rozwiązań. Mediator jest obrońcą rzetelnej procedury, a nie konkretnego porozumienia.

3. Mediator jest bezstronny wobec uczestników mediacji.

• Mediator nie przychyla się do racji żadnej ze stron, prowadzi mediację w taki sposób, aby ewentualna nierównowaga między stronami nie wpływała na przebieg mediacji i na jej ostateczny rezultat.

• Mediator wystrzega się jakiejkolwiek stronniczości, okazywania uprzedzeń i preferencji.

• Jeśli mediator nie jest w stanie prowadzić mediacji w bezstronny sposób, jest zobowiązany do wycofania się z postępowania mediacyjnego.

• Mediator musi ujawnić stronom wszelkie fakty świadczące o istniejącym lub potencjalnym konflikcie interesów. W przypadku konfliktu interesów mediator musi wycofać się z postępowania mediacyjnego, chyba że strony świadomie zdecydują się dalej korzystać z jego pomocy.

• Mediator nie czerpie korzyści z tego, co jest przedmiotem mediacji, jak również nie czerpie żadnych korzyści z faktu zawarcia ugody.

4. Mediator dba o poufność mediacji.

• Mediacja jest poufna, jej efekty i przebieg objęte są tajemnicą. Mediatorzy nie ujawniają nikomu informacji, jakie uzyskują podczas prowadzenia mediacji, chyba że zostaną do tego zobowiązani przez prawo.

• Mediator lub ośrodek mediacyjny dokumentuje prowadzenie mediacji w sposób respektujący zasadę poufności. Dokumentacja może obejmować pisemną zgodę stron na udział w mediacji, zarejestrowanie sprawy mediacyjnej, zebranie podstawowych danych od stron (wraz z zapisem o wyrażeniu zgody na przetwarzanie danych osobowych w celu realizacji postępowania mediacyjnego), deklaracje przestrzegania zasady poufności przez osoby trzecie obecne na sesjach mediacyjnych, kopię porozumienia mediacyjnego i kopię protokołu z postępowania mediacyjnego, przekazywanego do sądu, jeśli dotyczy. Wszelkie inne sposoby dokumentowania mediacji wymagają wyraźnej zgody stron.

5. Mediator rzetelnie informuje strony o swojej roli, istocie i przebiegu mediacji oraz ocenia zdolność stron do uczestniczenia w postępowaniu mediacyjnym.

• Przed rozpoczęciem postępowania mediacyjnego mediator przedstawia stronom zasady, przebieg, cele i możliwe rezultaty mediacji.

• Mediator odbiera od stron wyraźną zgodę na udział w postępowaniu mediacyjnym.

• Mediator powinien umieć ocenić gotowość i zdolność stron do uczestniczenia w mediacji. Mediator nie powinien prowadzić postępowania mediacyjnego, jeśli uzna, że jedna lub więcej stron jest niezdolna, niegotowa lub niechętna do uczestniczenia w mediacji.

• Mediator powinien informować strony, że w trakcie postępowania mediacyjnego mogą korzystać z wiedzy i porady specjalistów.

• Mediator wyraźnie odróżnia swoją rolę jako mediatora od innych ról zawodowych, jakie pełni, i upewnia się, że strony są świadome tej różnicy.

6. Mediator dba o wysoki poziom swoich kwalifikacji zawodowych.

• Mediator rodzinny osiąga wysoki poziom kwalifikacji dzięki:

stałemu pogłębianiu i doskonaleniu własnych umiejętności poprzez udział w szkoleniach lub konferencjach pogłębiających i doskonalących dotychczasowe umiejętności.

• Mediator powinien być świadomy konieczności własnego rozwoju zawodowego i wziąć za to odpowiedzialność.

7. Mediator wyczerpująco objaśnia zasady i wysokość swego wynagrodzenia oraz wszelkich pobieranych od stron opłat.

• Jeśli mediator pobiera wynagrodzenie za prowadzenie mediacji, to przed rozpoczęciem postępowania lub na początku pierwszej sesji mediacyjnej jasno i wyczerpująco wyjaśnia stronom zasady wynagradzania.

• Mediator nie uzależnia swojego wynagrodzenia od wyniku mediacji ani od wartości sporu.

• Zasady wynagradzania i pobierania opłat związanych z mediacją powinny być dostępne dla stron w formie pisemnej.

8. Mediator efektywnie współpracuje z innymi specjalistami w celu jak najlepszego zabezpieczenia interesów stron.

• W trakcie mediacji mediator nie wchodzi w rolę innego specjalisty, nawet mimo posiadania wiedzy z danej dziedziny. Jeśli w trakcie mediacji mediator dostrzeże, że pojawiła się kwestia, która wykracza poza zakres jego kompetencji jako mediatora, powinien poinformować o tym strony i zaproponować skorzystanie z pomocy odpowiedniego specjalisty. Decyzja o skorzystaniu z usług specjalisty pozostaje w rękach stron.

• Mediator dba o to, aby specjaliści, z którymi współpracuje, znali zasady, reguły i cele mediacji, w tym zwłaszcza dba o to, aby rozumieli regułę poufności postępowania mediacyjnego.

• Na czas uzyskiwania przez strony pomocy od innych specjalistów mediator powinien rozważyć zasadność zawieszenia postępowania mediacyjnego.

9. Przerwanie lub zakończenie postępowania mediacyjnego

• Mediacja może zostać przerwana zarówno przez strony, jak i przez mediatora.

• Mediator informuje strony o ich prawie do wycofania się z mediacji w dowolnym momencie i z jakichkolwiek powodów.

• Mediator przerywa lub kończy postępowanie mediacyjne przed zawarciem porozumienia, kiedy uzna, że:

- co najmniej jedna strona postępowania z powodu swego stanu fizycznego lub psychicznego nie jest zdolna do efektywnego uczestniczenia w mediacji;

- strony nie chcą w autentyczny, zaangażowany sposób uczestniczyć w procesie mediacji;

- strony chcą zawrzeć porozumienie, którego skutków nie są świadome;

- strony używają mediacji dla osiągnięcia nieuczciwych korzyści;

- nie jest możliwe osiągnięcie rozsądnego i realistycznego porozumienia;

- uczestnicy mediacji osiągnęli impas nie do pokonania;

• Mediator nie powinien przedłużać nieproduktywnej dyskusji, gdyż naraziłoby to strony na niepotrzebne koszty emocjonalne i finansowe.

• Mediator przerywa lub kończy postępowanie mediacyjne przed zawarciem porozumienia, gdy nabiera przekonania, że traci bezstronność.

• Jeśli inicjatywa przerwania mediacji wychodzi ze strony mediatora, powinien on zachęcić strony do szukania profesjonalnej pomocy właściwej dla danego przypadku.

• Mediacja może zakończyć się zawarciem porozumienia we wszystkich konfliktowych sprawach lub zawarciem porozumienia obejmującego część negocjowanych problemów. W przypadku zawarcia pełnego porozumienia zadaniem mediatora jest przedyskutowanie procesu formalizacji i wprowadzenia porozumienia w życie. W przypadku porozumienia częściowego mediator może zaproponować przedyskutowanie dostępnych procedur umożliwiających rozwiązanie pozostałych kwestii przy pomocy innych specjalistów.

10. Mediator zapewnia stronom odpowiednie miejsce do prowadzenia postępowania mediacyjnego.

• Miejsce prowadzenia mediacji powinno gwarantować stronom i mediatorowi poczucie bezpieczeństwa, prywatności i poufności postępowania.